کودکان سرمایه‌های ارزشمندی برای آینده کشور هستند و فراهم نمودن شرایط برای رشد و پرورش صحیح آن‌ها یکی از وظایف ماست. پارک‌ها و زمین‌های بازی یکی از جذاب‌ترین محیط‌ها برای کودکان هستند و نقش پر رنگی در روند تکامل شخصیتی آن‌ها دارند؛ بر همین اساس طراحی پارک کودک یکی از مهم‌ترین مسائل در محوطه سازی شهری به شمار می‌رود و روند اجرای حساب‌شده و دقیقی را می‌طلبد.
مجموعه 🍃 ایده سبز در این مقاله قصد دارد صفر تا صد اصول طراحی پارک و زمین بازی کودک را بررسی کند و با ارائه ایده‌های مبتنی بر معماری سبز، شما را در ساخت پارک‌هایی پایدار با هدف افزایش فضای سبز و ایجاد محیطی سالم برای سرگرمی کودکان همراهی کند.
اصول طراحی پارک کودک
طراحی زمین بازی کودک اصول و قواعد خاص خود را دارد و اکثر این اصول در راستای حفظ امنیت و راحتی بیشتر کودکان هستند، از این رو بکارگیری آن‌ها در روند اجرای پارک کودک بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
به طور کلی اصول طراحی پارک بازی کودک را می‌توانیم به سه دسته اصول مراقبتی، اصول تفریحی و اصول تزئینی تقسیم بندی کنیم.
1. اصول مراقبتی در طراحی پارک کودک
اصول مراقبتی از مهم‌ترین اصل‌ها در روند اجرای پارک بازی کودکان است و هدف آن افزایش ایمنی و حفظ سلامت کودکان در حین بازی می‌باشد. در ادامه مهم‌ترین موارد این اصول را بررسی خواهیم کرد.
⬅️ حصارکشی اطراف پارک
میزان آدرنالین موجود در بدن کودکان در زمان بازی شدیداً افزایش پیدا می‌کند، بر همین اساس بیشتر کودکان در حین بازی متوجه خطرات نیستند و تمام تمرکزشان بر روی بازی و لذتیست که از آن دریافت می‌کنند؛ بنابراین ایجاد یک حصار در اطراف پارک می‌تواند احتمال خطراتی نظیر ورود ناگهانی کودک به داخل خیابان یا مواردی نظیر کودک ربایی را به میزان زیادی کاهش دهد. حصارکشی لزوماً مختص پارک‌های فضای باز نیست و استفاده از حصار مراقبتی در پارک‌های موجود در فضاهای بسته مثل مجتمع‌های تجاری نیز کاربرد دارد و مانع از خروج ناگهانی کودکان و گم شدن آن‌ها در بین جمعیت می‌شود.
⬅️ انتخاب کفپوش مناسب
مهم‌ترین مورد در روند طراحی و اجرای پارک کودک، انتخاب کفپوش مناسب است. کودکان هنگام بازی هیجان بالایی دارند و بارها شاهد زمین خوردن آن‌ها هنگام دنبال بازی یا بازی با وسایل موجود در پارک بوده‌ایم، بنابراین به منظور جلوگیری از آسیب‌های جدی باید از کفپوش‌های نرم مانند تشک‌های رولی یا فوم در این مورد استفاده شود.
2. اصول تفریحی در طراحی زمین بازی کودک
هدف اصلی زمین‌های بازی سرگرم کردن کودکان است. بر همین اساس می‌توان پارک‌های بازی را در فضاهای سبز شهری، مهدکودک‌ها، مراکز تجاری و حتی حیاط منازل نیز ایجاد کرد.
⬅️ انتخاب رنگ‌های شاد
یکی از مهم‌ترین انتخاب‌ها در روند طراحی پارک بازی کودک، انتخاب رنگ است. پیشنهاد می‌کنیم در این مورد حتماً از اصول روانشناسی رنگ در معماری کمک بگیرید و به منظور جذاب‌تر ساختن پارک، از رنگ‌های شاد و محرکی نظیر قرمز یا زرد استفاده کنید. می‌توانید با رنگ‌آمیزی وسایل بازی از قبیل تاب و سرسره، حس نشاط و شور و هیجان را در کودکان افزایش دهید.
⬅️ انتخاب وسایل بازی مقاوم
وسایل بازی اصلی‌ترین متریال‌ها در طراحی پارک کودکان هستند و از آنجایی که بارها و بارها توسط بچه‌ها استفاده می‌شوند، باید از امنیت و مقاومت بالایی برخوردار باشند. اگر مایل به اجرای پارک کودک در فضاهای محدود مثل مهدکودک یا حیاط منزل هستید، وسایل بازی پلاستیکی نسبت به نمونه‌های آهنی، گزینه‌های مناسب‌تری هستند؛ اما در فضاهای وسیع‌تری مثل پارک‌های شهری، استفاده از وسایل بازی فلزی معقولانه‌تر است.
⬅️ در نظر گرفتن راحتی والدین
به یاد داشته باشید که کودکان تنها مراجعه کنندگان به پارک بازی نیستند و والدین یا دیگر افراد بزرگسال نیز به منظور همراهی بچه‌ها ساعاتی را در این فضا می‌گذرانند، بر همین اساس باید زمینه راحتی والدین و همراهان کودک نیز در نظر گرفته شود. یکی از ملزومات در این مورد، نیمکت‌های انتظار است. به منظور حفظ جلوه طبیعی پارک پیشنهاد می‌کنیم از نیمکت‌های سنگی استفاده کنید. در صورت اجرای پارک بازی کودک در محیط‌های بسته، می‌توانید از صندلی‌های پلاستیکی یا چوبی نیز استفاده کنید.
3. اصول تزئینی در طراحی پارک بازی کودک
به منظور مفرح ساختن پارک بازی کودکان، لازم است تا از المان‌های زینتی نیز استفاده شود. به عنوان مثال در اجرای زمین بازی کودکان در فضای باز می‌توان از گیاهان زینتی و آبنما استفاده کرد و برای دیزاین پارک کودک در فضای محدود مجتمع‌های تجاری یا مهدکودک‌ها می‌توان باکس‌های کاشت چراغدار همراه با آبنما را بکار گرفت.
ایده‌های سبز برای طراحی پارک کودک
در روند طراحی و اجرای پارک کودک باید تمامی اصول همزمان با یکدیگر در نظر گرفته شود تا در نهایت پارکی جذاب، اصولی و منطبق بر استانداردها خلق شود. در ادامه چندین مورد از ایده‌های جذاب در راستای طراحی زمین بازی کودک را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.
✅ استفاده از فنس چمنی به منظور حصارکشی پارک
همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، حصارکشی امنیت زمین‌های بازی کودکان را به مقدار قابل توجهی افزایش می‌دهد اما توجه داشته باشید که برای حفظ جلوه مفرح پارک و جلوگیری از محبوس شدن فضای آن باید در این زمینه خلاقانه عمل کنید. به عنوان مثال می‌توانید از فنس چمنی در قالب حصار استفاده کنید.
فنس‌های چمنی با ساختار مقاوم و ظاهر سبز و زیبایی که دارند، محوطه را ایمن می‌کنند و جلوه‌ای زیبا و منطبق با فضای سبز در پارک ایجاد می‌کنند. از طرفی با استفاده از فنس چمنی، دست شما در تعیین ارتفاع حصار کاملاً باز است و می‌توانید فنس‌های چمنی با اندازه دلخواهتان را سفارش دهید.
✅ بکارگیری چمن مصنوعی به عنوان کفپوش در طراحی پارک کودک
چمن مصنوعی یکی از بهترین گزینه‌ها برای کفپوش زمین بازی کودکان است. کفپوش چمن مصنوعی علاوه برای اینکه احتمال آسیب دیدگی کودکان هنگام بازی و دویدن را کاهش می‌دهد، از نظر بصری نیز جلوه زیبایی به پارک می‌دهد و به نوعی یادآور طبیعت و فضای سبز می‌باشد. از جهت دیگر روند نصب و اجرای این کفپوش بسیار آسان است و با دوام بالایی که دارد از نظر اقتصادی نیز به صرفه است.
✅ استفاده از گیاهان همیشه سبز در طراحی پارک کودک
گیاهان تکمیل کننده معنای پارک هستند. از این رو در روند طراحی پارک بازی کودک حتماً از گونه‌های گیاهی مناسب استفاده کنید. برای داشتن یک فضای سبز پایدار در پارک پیشنهاد می‌کنیم گیاهان مقاوم به خشکی را بکار ببرید. برای طراحی پارک بازی کودک در فضاهای بسته مثل مهدکودک‌ها با توجه به نبود امکان کاشت گیاه، می‌توانید از پلنترها یا فلاورباکس نیز استفاده کنید.
🔹 پیشنهاد: فلاورباکس پلاستیکی رنگی نسبت به پلنتر سنخیت بیشتری با فضای شاد و رنگارنگ مهدکودک‌ها دارد. بدین منظور می‌توانید انواع فلاورباکس‌های رنگی را از مجموعه ایده سبز سفارش دهید.
✅ استفاده از دیوار خزه‌ای در طراحی پارک کودک
یکی دیگر از ایده‌های خلاقانه برای تزئین پارک کودک در فضاهای بسته، استفاده از دیوار خزه‌ای است. دیوارهای خزه‌ای در طراحی زمین بازی کودک در پاساژها بسیار کارآمد هستند. ماس وال‌ها با توجه ماهیت نامیرایی که دارند، از نظر اقتصادی بسیار به صرفه‌اند و به نوعی تداعی کننده فضای سبز در پاساژ و زمین بازی کودکان هستند.
✅ استفاده از نیمکت‌های جذاب در اجرای پارک کودک
به منظور ایجاد موقعیتی برای راحتی والدین و همراهان کودک، پیشنهاد می‌کنیم حتماً از تعدادی نیمکت یا صندلی در فضای پارک استفاده کنید. در صورت کوچک بودن فضای پارک، می‌توانید از نیمکت‌های دومنظوره نیز استفاده کنید و بدین ترتیب فضای مورد نیاز برای کاشت گیاه را با نیمکت‌ها به اشتراک بگذارید.
✅ بکارگیری تابلو خزه‌ای در طراحی پارک بازی کودک
در فضاهای بسته‌ای مثل مهدکودک و مجتمع‌های تجاری، می‌توان به منظور دیزاین فضای پارک، از تابلوهای خزه‌ای نیز استفاده کرد. تابلو خزه‌ای نسبت به یک دیوار کامل خزه‌ای هزینه کمتری دارد اما به همان اندازه جلوه پارک و پاساژ را زیبا می‌کند.
اجرای پارک کودک با ایده سبز
همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، پروسه اجرای پارک کودک اصول و قواعد خاص خود را دارد و به منظور تضمین امنیت کودکان رعایت این اصول بسیار ضروری می‌باشد. از این رو پیشنهاد می‌کنیم قبل از طراحی پارک کودک و اجرای این پروژه تمامی جوانب را بسنجید و با متخصصان این امر مشورت نمایید. بدین منظور شما عزیزان می‌توانید از طراحان زبده مجموعه ایده سبز راهنمایی بگیرید و با استفاده از جدیدترین و مدرن‌ترین متریال‌های روز دنیای معماری، یک طراحی منحصربفرد و اصولی را به اجرا درآورید.