با اینکه علاقه زیادی به خزهها داریم و همیشه سعی کردیم نقش حافظ منافع آن‌ها را بازی کنیم، گاهی وجودشان یک عامل مزاحم و مخرب در محوطه سازی است؛ اینجاست که پیشنهاد می‌کنیم برای از بین بردن خزهها آستین‌های‌تان را بالا بزنید. 😈
اینکه خزهها کِی و کجا مزاحم هستند و چگونه باید حذف‌شان کرد، 🍃ایده سبز در ادامه پاسخ خواهد داد.
در ادامه می‌خوانید:
⬅️ ضرورت حذف خزهها در محوطه سازی
⬅️ حذف خزهها از چمن
⬅️ حذف خزهها از سنگفرش و دیوار
⬅️ حذف خزهها از بام ساختمان
ضرورت حذف خزهها در محوطه سازی
یکی از جذابیت‌های جنگل‌های بکر استوایی، وجود توده‌های متراکم خزه‌ای است؛ خزه‌هایی که روی بدنه صخره‌ها، تنه درختان، سطح زمین و تقریبا در "همه‌جا" دیده می‌شوند و انگار قلمروی فرمانروایی‌شان حدومرز نمی‌شناسد!
جالب است که ما همین خزهها را فرآوری می‌کنیم و به‌عنوان خزه تثبیت شده در دکوراسیون داخلی به کار می‌بریم؛ اما وقتی بدون هماهنگی با ما در فضای سبز خصوصی‌مان عرض‌ِاندام می‌کنند، سریعاً به هول‌وولا میفتیم تا برای تمیز کردن خزهها راهکاری پیدا کنیم. اینجا دو پرسش پیش می‌آید؛ اول اینکه آیا واقعا از بین بردن خزه ها در محوطه سازی ضروری است؟ و اگر پاسخ بله است، براساس کدام فکت‌ها؟
دو دلیل داریم که نشان می‌دهد خزهها گاهی عناصری مزاحم و گاهی مخرب برای فضای سبز هستند و راهی جز از بین بردن آن‌ها وجود ندارد. دلیل اول زمانی است که خزهها برای محوطه سازی ما ایجاد مزاحمت می‌کنند و از این جهت مهم است که ما نقطه‌به‌نقطه‌ی فضای سبز مصنوعی را برنامه‌ریزی می‌کنیم و هرگونه عنصر پیش‌بینی نشده مثل علف‌های هرز، خزهها، جلبک‌ها و قارچ‌ها می‌توانند طراحی ما را به‌هم‌ریخته و مشکل‌ساز شوند. در این حالت ناچاریم برای حفظ ساختار محوطه سبز، اورگانیسم‌های ناخواسته را حذف کنیم.
دلیل دوم به مخرب بودن خزهها در محوطه سازی مربوط است؛ خزهها از یک بافت فوق‌العاده فشرده تشکیل شده‌اند که به آن‌ها اجازه می‌دهد چندین برابر وزن خود آب ذخیره کنند! بنابراین هرکجا خزه هست رطوبت هم خواهد بود و رطوبت قاتل سازه‌ها و المان‌ها در محوطه سازی است.
قبل از رفتن به ادامه مقاله، برای مطالعه بیشتر درباره خزهها و انواع‌شان از این مطلب دیدن کنید.
خزهها در محوطه سازی ممکن است روی سنگ‌ها و صخره‌ها، بین موزاییک‌ها، روی دیوار یا حتی روی بدنه سازه‌ها رشد کنند. خوشبختانه برای پاک کردن اثر خزهها در فضای سبز راهکارهای زیادی وجود دارد که بسته به شدت‌وحدت مشکل می‌توانید بهترین روش را اجرا کنید.
در ادامه راهنمایی ساده برای از بین بردن خزه از روی چمن، دیوار، پیاده‌رو و حتی سقف ساختمان آماده کردیم؛ آن‌ها را بخوانید و اجرا کنید یا برای دوستانی که با خزهها دست‌به‌گریبان هستند بفرستید. 😉
روش حذف خزهها از چمن
هیچ چیز آزاردهنده‌تر از رشد خزه روی چمن نیست؛ چمنی همیشه خیس با رنگ‌وروی پریده و رشد نامتوازن که به دلیل همجواری با خزهها دچار مشکلات جدی شده است. در ادامه برای پاک کردن خزهها از روی چمن 5 راه‌حل برای شما ارائه کردیم.
1️⃣ چنگک
با کمک یک چنگک باغبانی به‌آرامی و در جهات مختلف روی سطح چمن بکشید تا بافت خزهها را متلاشی کند. از آنجاکه خزه ریشه ندارد، با این روش به راحتی از چمن جدا خواهد شد.
از معایب این روش، تخریب بخشی از خاک یا چمن توسط چنگک است همچنین در این روش توقف رشد خزهها تضمین نمی‌شود.
2️⃣ سولفات آهن
وقتی خزهها به راحتی از چمن جدا نمی‌شوند یا چمن علفی یا گرس در محوطه سازی کار شده، دیگر استفاده از چنگک ممکن نیست. در این شرایط می‌توانید با کمک "سولفات آهن" بدون آسیب رساندن به ساختار چمنی، خزهها را از بین ببرید.
دانه‌های سولفات آهن را مستقیم روی خزه بریزید تا آن را خشک کند سپس خزههای خشک شده را جدا کرده و دور بریزید. برای افزایش سرعت کار با آبیاری ناحیه رشد خزه سرعت جذب سولفات را بالا ببرید. برای نواحی وسیع، سولفات را توسط یک سیستم پخش تخصصی توزیع کنید. این روش برای از بین بردن خزههای پشتبام هم بسیار مفید است.
3️⃣ ارتقاء سیستم آبیاری
یادتان باشد، رطوبت عامل اصلی رشد خزه است بنابراین با آبیاری متعادل می‌توانید ریشه خزهها را بخشکانید. به جای آبیاری روزانه، فرآیند آبیاری را زمانی انجام دهید که چمن شروع به تغییر رنگ می‌کند. همچنین اگر روی چمن پا بگذارید و رد پای شما روی آن باقی بماند یعنی وقت آبیاری رسیده است. البته این روش بعد از بروز مشکل و رشد خزهها کمک چندانی به شما نمی‌کند و تنها مانع رشد خزههای جدید روی چمن می‌شود.
راهکار دیگر پیاده سازی سیستم آبیاری زیرسطحی است که نوعی سیستم آبیاری قطره‌ای محسوب می‌شود. این روش آبیاری، هم برای مدیریت مصرف آب مفید است و هم با حذف رطوبت سطحی خاک مانع رشد گونه‌های مزاحم مثل خزه و حتی مرگ آن‌ها می‌شود.
4️⃣ غلتک زهکشی
درصورتی‌که خاک زهکشی کافی نداشته باشد، رطوبت در لایه‌ی بالایی تجمع کرده و بستری برای رشد خزه فراهم می‌کند. برای حل این مشکل کافی است با استفاده از غلتک‌های زهکش روی خاک سوراخ‌هایی ایجاد کنید که عبور هوا را به لایه‌های زیرین تسهیل کند.
شاید این روش مستقیماً باعث نابودی خزههای مزاحم نشود اما یک روش پیشگیرانه و موثر است که علاوه بر پاک کردن چمن از خزهها، کیفیت خاک را بالا برده و رشد چمن را هم بهبود می‌دهد.
5️⃣ آهک پاشی
خزه در خاک اسیدی رشد می‌کند پس با یک تست خاک میزان اسیدیته آن را مشخص کنید. در خاک‌های اسیدی با پخش پودر آهک بر سطح چمن، PH خاک را افزایش می‌دهند. در ابعاد بالا آهک را به کمک پمپ مخصوص روی سطح چمن بپاشید.
روش حذف خزهها از دیوار و سنگفرش
یکی از رایج‌ترین مشکلات در محوطه سازی، رشد غیرمنتظره خزه روی دیوارها و یا فواصل سنگفرش‌ها است که می‌تواند به دلیل رطوبت بالای محیط، آبیاری بی‌رویه یا نشت آب‌های زیرزمینی رخ دهد. در ادامه 4 راهکار برای خلاص شدن از شر خزههای دیوار و سنگفرش ارائه کردیم.
1️⃣ کاتر
از یک کاتر یا چاقوی تیز برای جدا کردن خزه از سطحی مثل دیوار یا سنگفرش استفاده کنید. تیغه را در شکاف‌ها یا زیر تنه خزه دیواری ببرید و آن را جدا کنید؛ خزه ریشه واقعی ندارد پس به‌راحتی از سطوح جدا خواهد شد.
2️⃣ سرکه یا سفید کننده
یک قسمت سفید کننده یا سرکه سفید را با 4 قسمت آب ولرم ترکیب کنید و محلول را به کمک پمپ روی ناحیه مورد نظر اسپری کنید. این روش کمی زمان‌بر است پس دو-سه بار دیگر تکرار کرده و دو تا سه هفته به آن زمان بدهید. این روش روی دیوارهای آجری و بتنی بسیار خوب جواب می‌دهد.
3️⃣ برس
اگر توده‌های خزه‌ای محدودی در حاشیه دیوار یا فواصل سنگفرش‌ها رشد کرده، کافی است یک برس با پرزهای سفت را به محلول خزه کش یا حتی آب آغشته کنید و روی ناحیه مورد نظر بکشید تا تمام اثر خزهها پاک شود.
4️⃣ فشار آب
اگر دنبال روشی سریع و تمیز برای حذف خزههای مزاحم هستید، به یک شیلنگ آبیاری نازل پرفشار وصل کنید و از فاصله حداقل یک متری بر ناحیه مورد نظر آب بپاشید. با حرکت آب خزههای جدا شده را به مسیری مشخص هدایت کنید تا درنهایت همه را جمع‌آوری کرده و دور بریزید.
❗هرگز خزهها را به حال خود رها نکنید چراکه امکان رشد مجددشان در گوشه و کنار سنگفرش یا فواصل دیوار وجود خواهد داشت.
روش حذف خزهها از سقف ساختمان
بعضی ساختمان‌ها هزینه زیادی می‌کنند تا در بام خود یک سیستم گیاهی زنده داشته باشند. سقف‌های سبز را که با نام تجاری روف گاردن می‌شناسیم نه‌تنها برای ساختمان یا محیط زیست ضرری ندارند که یک سلاح کارآمد برای مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی محسوب می‌شوند. به‌این‌ترتیب باید حساب گیاهان مناسب بام سبز را از خزههای مزاحم جدا کنیم.
اگر در اقلیم‌های مرطوب زندگی کرده باشید، از هجوم ناگهانی خزهها و جلبک‌ها در امان نبوده‌اید؛ این گونه‌های گیاهی با رشد انگلی خود زیبایی بام را تحت تاثیر قرار داده و باعث بروز بوی نامطلوع، تخریب تدریجی سازه‌ها و بروز آلرژی و انواع بیماری در انسان، حیوان یا سایر گیاهان می‌شوند. برای از بین بردن خزه و جلبک در سقف یک ساختمان می‌توانید به روش‌های زیر عمل کنید:
1️⃣ اسکرابر دستی سقف
اگر پوشش بام شما ایرانیت موجدار است، بهترین ابزار حذف خزه لیسه یا اسکرابرهای مخصوص ایرانیت است که با یک حرکت خزههای رشد کرده روی بام را جدا کرده و به پایین هدایت می‌کند. این ابزارها در نوع دسته‌دار تهیه کنید و روی یک نردیبان بروید و از سمت انتهای ایرانیت به لبه سقف بکشید تا کار خزهها تمام شود.
2️⃣ آب
با یک شلنگ روی خزهها و جلبک‌ها آب بپاشید تا ببینید بافت‌شان به راحتی از سقف جدا می‌شود یا خیر. معمولا پاک کردن این موجودات از سقف کار آسانی است چون خزهها اتصال محکمی با بستر رویش خود ندارند. برای سهولت کار از یک نازل فشار قوی روی شلنگ استفاده کنید و با زاویه 45 درجه روی خزهها آب بپاشید و به پایین سقف هدایت کنید.
تمرکز خود را روی توده‌های بزرگ‌تر بگذارید؛ پس از پایان کار از محلول کشنده خزه یا یک ضدعفونی کننده قوی برای جلوگیری از رشد مجدد خزهها استفاده کنید.
⬅️ برس تنظیف
یک برس دسته‌دار با پرزهای بلند بردارید و با آن خزههای روی سقف را به سمت پایین شانه کنید. برای نتیجه بهتر از قبل سقف را خیس کنید تا خزهها راحت‌تر به پایین هدایت شوند. اگر قرار است روی سقف خیس راه بروید بسیار احتیاط کنید.
سخن پایانی
اگر در محوطه سازی خود با خزهها و دردسرهای‌شان سروکله می‌زنید حتما راهکارهای این مقاله به شما کمک می‌کنند؛ آن‌ها را با احتیاط به کار ببرید و ترجیحاً از راهنمایی یک متخصص استفاده کنید. خوشحال می‌شویم نظرات شما را درباره کارآمدی این روش‌ها در بخش نظرات سایت ببینیم.
در صورتی که به دنبال یک تیم حرفه‌ای برای اجرا، احیاء و یا نگهداری از محوطه سازی خود هستید، روی خدمات گسترده شرکت ایده سبز حساب کنید؛ برای شروع کافی است تلفن را برداشته و با ما تماس 📞 بگیرید.