شناخت انواع سایبان در محوطه‌سازی و درک ضرورت آن‌ها زیبایی و کارایی محیط‌های بیرونی را افزایش می‌دهد. در محوطه‌سازی فضای سبز، معمولاً همه توجهات معطوف به تزیین زمین و اطراف آن است. ولی شما باید برای تعامل با آسمان هم ایده مشخصی داشته باشید. درواقع باید رابطه بین محوطه و آسمان را به شکلی مناسب مدیریت کنید. برای انجام این کار به سایبان نیاز دارید.
سایبان‌ها سازه‌هایی چندمنظوره هستند که با ایجاد سایه روی زمین، ویژگی‌های کارکردی و ظاهری محوطه‌های بیرونی را به شکل قابل‌توجهی بهبود می‌بخشند. این سازه‌ها در پروژه‌های مدرن محوطه سازی یک پای ثابت کار هستند و به همین دلیل موضوع این مقاله را به آن‌ها اختصاص داده‌ایم؛ مثل همیشه تا انتها با 🍃ایده سبز همراه باشید.
اهمیت سایبان در محوطه‌سازی
قبل از اینکه انواع سایبان در محوطه‌سازی را معرفی کنیم، بد نیست بر اهمیت و ضرورت اجرای سایبان مرور خلاصه‌ای داشته باشیم. سایبان‌ها با ارائه مزایای متعدد، برای محوطه‌های خارجی ارزش جدیدی خلق می‌کنند.
مهم‌ترین مزایای ساخت سایبان در طراحی فضای سبز عبارت‌اند از:
1. ارتقای دکوراسیون خارجی
سایبان حتی اگر هیچ استفاده‌ای هم نداشته باشد، به‌تنهایی می‌تواند به‌عنوان یک افزونه‌ی دکوراتیو نمای محوطه‌های خارجی را دگرگون کند. البته به شرطی که از نظر سبک و ویژگی‌های ظاهری، با بافت و ساختار کلی محیط متناسب باشد.
2. زیباسازی محوطه با ایجاد تباین نور
سایبان درواقع یک حائل بین آسمان و زمین است که از رسیدن نور به سطح زمین جلوگیری می‌کند. این کارکرد یک تباین رنگی خوشایند را میان نقاط سایه‌دار با سایر نقاط ایجاد می‌کند. ترکیب تیرگی نواحی سایه‌دار و سطوحی که روزها با نور آفتاب و شب‌ها با چراغ‌های رنگی روشن می‌شوند، به خلق یک منظره جادویی و چشم‌نواز می‌انجامد.
3. ایجاد یک منطقه دنج برای تفریح و فراغت
یکی از مهم‌ترین کارکردهای سایبان در محوطه‌سازی، ایجاد یک نقطه دنج و سفارشی برای تفریح، فراغت، پذیرایی از میهمانان و ... است. درحالی‌که نور آفتاب مخصوصاً در فصل تابستان، بی‌رحمانه می‌تابد، سایبان با گستراندن یک سپر محافظ، از پوست و چشمان شما در برابر تابش شدید خورشید جلوگیری می‌کند.
نواحی زیر سایبان علاوه بر اینکه از نور آزاردهنده خورشید مصونیت دارند، خنک‌تر از نواحی دیگر هستند. این ویژگی حضور در محوطه را در روزهای گرم به تجربه‌ای مطلوب‌تر تبدیل می‌کند.
4. محافظت از گیاهان
برخی گونه‌های زیبای گیاهی که اصطلاحاً به آن‌ها گیاهان سایه دوست می‌گویند، در برابر تابش شدید نور آفتاب آسیب‌پذیر هستند. درنتیجه رشد مناسب آن‌ها مستلزم ایجاد یک ناحیه سایه‌دار است و سایبان به‌خوبی از عهده انجام این کار برمی‌آید.
انواع سایبان در محوطه‌سازی
به‌طور کلی، سایبان‌ها در محوطه‌سازی انواع مختلفی دارند. دسته‌بندی سایبان را به روش‌های مختلفی می‌توان انجام داد که یکی از متداول‌ترین آن‌ها دسته‌بندی بر اساس نوع سازه است. از این جنبه انواع سایبان در محوطه‌سازی عبارت‌اند از:
◾ پرگولا
◾ آلاچیق
◾ چتر
هر کدام از این سازه‌ها به سبک‌ها و روش‌های مختلفی قابل‌اجرا هستند که در ادامه درباره آن‌ها صحبت می‌کنیم.
1. پرگولا
پرگولا (Pergola) یک سایه‌گستر مدرن است که به گزینه‌ای بسیار محبوب در محوطه‌سازی مخصوصاً برای محوطه‌های وسیع تبدیل شده. این سازه کف و جداره‌های کناری ندارد و سقف آن باز است. باز نه به این معنا که کاملاً بدون سقف باشد؛ بلکه دارای حفره‌ها و منافذی است که به جای ایجاد سایه‌ی کامل، نیم‌سایه ایجاد می‌کند.
اکثر پرگولاها سازه‌هایی دائمی هستند که در ساخت آن‌ها عموماً از چوب استفاده می‌کنند. پرگولا علاوه بر ظاهر زیبا و مدرن، به دلیل برخورداری از پایه‌های مقاوم استحکام بسیار خوبی دارد. این استحکام، اجرای ایده‌های جذابی مثل نصب پنکه سقفی یا سایر افزونه‌های تزیینی را به بالای آن به‌راحتی امکان‌پذیر می‌کند.
نکته مهمی که باید به آن دقت کنید این است که پرگولا در اصل سازه‌ای برای مسیرسازی است. این سازه برای جدا کردن معبر در اماکنی مانند کارخانه‌های بزرگ که دارای مسیرهای طولانی تا خود کارخانه هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همان‌طور که گفتیم پرگولا نیم‌سایه ایجاد می‌کند؛ ولی این نیم‌سایه را می‌توان با پیاده‌سازی ایده‌های مختلف، گسترده‌تر ساخت و حتی آن را به سایه‌ی کامل تبدیل کرد. اگر به دنبال یک ظاهر ارگانیک، سبز و طبیعی هستید، می‌توانید با ایجاد پوشش گیاهی روی سقف سازه این کار را انجام دهید. برای ایجاد تمام سایه نیز ورقه‌های ایرانیت گزینه مناسبی هستند. بنابراین پرگولا می‌تواند به‌صورت باز، نیمه پوشیده یا پوشیده اجرا شود.
در ساخت پرگولا غیر از چوب از متریال‌های دیگر هم می‌توان استفاده کرد. بعلاوه اجرای آن به‌صورت یک سازه موقت با قابلیت مونتاژ و دمونتاژ هم امکان‌پذیر است. بااین‌حال، اگر پروژه محوطه‌سازی ملاحظه‌ی اجرایی خاصی نداشته باشد، معمولاً پرگولا را از چوب و به‌صورت دائمی می‌سازند.
2. آلاچیق
یک مدل دیگر از انواع سایبان در محوطه‌سازی که قدمت به‌مراتب بیشتری از پرگولا دارد، آلاچیق است که قطعاً آن را می‌شناسید. این سازه‌ها علاوه بر باغ‌های شخصی برای فضاهای عمومی مثل پارک‌ها و مناطق تفریحی نیز انتخاب بسیار ایده‌آلی هستند. برعکس پرگولا که فلسفه وجودی اصلی‌اش ایجاد مسیر است، آلاچیق با هدف اسکان در یک نقطه ساخته می‌شود.
آلاچیق‌ها هم مانند پرگولاها معمولاً از چوب ساخته می‌شوند ولی ساخت مدل‌های فلزی آن‌ها نیز رواج دارد. آلاچیق‌های چوبی معمولاً در فرم هندسی شش‌ضلعی و هشت‌ضلعی طراحی می‌شوند. آن‌ها دارای کف، دیواره و سقف محصور هستند. به همین دلیل اگر داشتن حریم خصوصی بیشتر و ایجاد سایه‌ی کامل یک معیار مهم در انتخاب سایبان برای شما باشد، آلاچیق نسبت به پرگولا برتری واضحی دارد. آلاچیق‌ها به دلیل داشتن دیواره و سقف محصور، مساحت بیشتری را تحت پوشش سایه قرار می‌دهند و یک سرپناه امن را در شرایط آب و هوایی نامساعد برایتان ایجاد می‌کنند.
ایده‌های زیادی برای تزئین آلاچیق وجود دارد. از چینش گلدان‌ها و آیتم‌هایی مانند فانوس یا نورپردازی فضای سبز که بگذریم، می‌توانید نمای این سازه با نصب پرده‌های جمع شونده زیباتر کنید.
3. سایبان چتری
چترها از ساده‌ترین و درعین‌حال جذاب‌ترین انواع سایبان در محوطه‌سازی هستند که حتماً آن‌ها را در قسمت‌های پرحاشیه‌ی سری تام و جری زیاد دیده‌اید!
سایبان چتری یا چتر سایبان دارای یک پایه مقاوم است که آن را از آلومینیم یا فولاد می‌سازند. پارچه‌ی به‌کاررفته در این نوع سایبان می‌تواند از جنس برزنت، PVC و مواد دیگر باشد که ضمن ممانعت از عبور نور خورشید، در برابر سایر عوامل محیطی مثل آب و رطوبت مقاومت بالایی دارد. پایه‌ی سایبان ممکن است درست از مرکز پارچه بگذرد یا در کنار آن قرار بگیرد. بسته به موقعیت این پایه، سازه به دو نوع سایبان چتری پایه وسط و سایبان چتری پایه بغل (پایه کنار) تقسیم می‌شود.
امکان چرخش 360 درجه‌ای پایه، نصب سایبان چتری را در زوایای دلخواه به کاری آسان تبدیل می‌کند. کاربردی‌ترین قابلیت این نوع سایبان، پرتابل بودن آن است که امکان جابه‌جایی و استفاده از آن در نقاط مختلف را فراهم می‌آورد. ناگفته نماند در ساخت چتر سایبان به جای پارچه از متریال‌های دیگری نظیر چوب نیز استفاده می‌شود که در این صورت وزن سازه به شکل قابل‌توجهی بالا می‌رود.
گاهی قابلیت حمل را به‌عنوان معیار اصلی در دسته‌بندی انواع سایبان در محوطه‌سازی در نظر می‌گیرند. اگر چنین باشد، سایبان خیمه‌ای یکی دیگر از سایبان‌های پرتابل است که در کنار سایبان چتری، محبوبیت زیادی در اجرای پروژه‌ها دارد.
سخن آخر
محوطه‌سازی شما بدون وجود یک سازه‌ی سایه‌گستر شبیه یک پازل ناقص می‌ماند. اهمیت آسمان و مدیریت رابطه با آن را به‌هیچ‌وجه دستکم نگیرید. بنابراین قویاً پیشنهاد می‌کنیم به ایده‌ی اجرای سایبان در محوطه‌های خارجی جدی‌تر از همیشه فکر کنید.
ما در این گفتار، نگاه مختصر و مفیدی به انواع سازه در محوطه‌سازی داشتیم و هر کدام را به‌طور اجمالی مورد بررسی قرار دادیم. گروه ایده سبز با کوله باری از تجربه و تخصص در زمینه محوطه‌سازی و ساخت سایبان به شما در اجرای ایده‌های جذاب کمک می‌کند. همین حالا با ما تماس بگیرید و از خدمات متنوع ما در این زمینه بهره‌مند شوید.