خاک یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین عناصر در یک پروژه محوطه سازی به شمار می‌رود و بدون اغراق می‌توانیم بگوییم که شکل‌دهی و زیباسازی محیط بدون حضور خاک مناسب عملاً امکان پذیر نیست.
همانطور که می‌دانید محوطه سازی تنها محدود به ساخت‌وساز نمی‌شود بلکه طراحی فضای سبز، آبنما‌ها، راه آب‌ها، باربیکیو و ... نیز در حیطه محوطه سازی قرار می‌گیرند و هر کدام خاک‌های مختص به خود را طلب می‌کنند بنابراین شناخت و انتخاب خاک متناسب با انواع فعالیت‌های محوطه سازی یکی از اصلی‌ترین مسائل در این زمینه می‌باشد. از این رو تصمیم داریم در این مقاله به بررسی انواع خاک در محوطه سازی بپردازیم تا در نهایت بتوانیم پروژه‌ای بادوام و اصولی داشته باشیم.
انواع خاک در محوطه سازی
از آنجایی که خاک‌ها تنوع بسیار زیادی دارند، بر مبناهای مختلفی قابل دسته بندی هستند، اما با توجه به مبحث اصلی مدنظر ما یعنی انواع خاک در محوطه سازی در این مقاله تنها دو مورد از این طبقه بندی ذکر شده است که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
1. انواع خاک بر اساس بافت
از یک دیدگاه کلی، خاک‌های مناسب محوطه سازی را می‌توان بر مبنای تفاوت بافتی، در چهار دسته به صورت زیر طبقه بندی کرد.
◀️ خاک شنی
درصد عمدۀ مواد تشکیل دهنده خاک‌های شنی همانطور که از نامشان پیداست شن می‌باشد. این خاک‌ها برخلاف دیگر هم‌خانواده‌های خود در امور محوطه سازی، خصوصاً در زمینه طراحی و اجرای فضای سبز کارایی زیادی ندارند زیرا (همانطور که احتمالاً حدس می‌زنید) به دلیل حضور ذرات شن، تخلخل در این خاک زیاد است و به همین دلیل زهکشی بیش از اندازه صورت می‌گیرد و خاک توانایی چندانی در نگهداری مقدار آب لازم برای گیاهان را نخواهد داشت، از این رو بستر مناسبی برای زندگی گیاهان نخواهد بود.
〰️〰️〰️ کاربرد: خاک‌های شنی آنقدرها هم بی مصرف نیستند، به عنوان مثال می‌توان به عنوان یک پوشش مفید و ارزان قیمت برای فضاهای خالی موجود در محیط و یا به عنوان خاک بستر گیاهان مصنوعی از این نوع خاک استفاده کرد.
◀️ خاک سیلتی
خاک‌های سیلتی، خاک‌هایی هستند که ذراتی بزرگتر از رس و کوچکتر از شن دارند و به همین واسطه برخلاف خاک شنی توانایی خوبی در نگهداری آب از خود نشان می‌دهند و یکی از پرطرفدارترین خاک‌ها خصوصاً در زمینه اجرای فضای سبز به شمار می‌روند. از این رو اگر در پروژه محوطه سازی مدنظرتان گیاهان نیز حضور دارند، پیشنهاد می‌کنیم از خاک‌های سیلتی جهت بسترسازی آن‌ها استفاده کنید.
〰️〰️〰️ کاربرد: استفاده در گلدان‌ها و حاشیه اطراف درختان
◀️ خاک رسی
خاک رس از دیگر خاک‌های مناسب محوطه سازی می‌باشد اما از آنجایی که ذرات رس فوق‌العاده ریز هستند ارتباطی بسیار تنگاتنگ با یکدیگر برقرار می‌کنند و عملاً فضای خالی بین این ذرات باقی نمی‌ماند، از این رو این خاک در برابر آب تقریباً نفوذ ناپذیر است و بر همین اساس بستر مناسبی جهت اجرای فضای سبز و زندگی گیاهان نخواهد بود.
〰️〰️〰️ کاربرد: در مقابل هنگامی که خاک رس با آب ترکیب شود به یکی از چسبناک‌ترین مصالح ساختمانی تبدیل می‌شود که در زمینه ساخت و ساز بسیار کمک کننده خواهد بود. همچنین یکی دیگر از کاربردهای خاک رس، استفاده از این خاک در بازسازی و مرمت بناهای تاریخی با دیوارهای گلی می‌باشد.
◀️ خاک لومی
از آنجایی که این خاک ترکیبی از خاک‌های رسی، شنی و سیلتی می‌باشد تمام ویژگی‌های یک خاک ایده آل را به همراه دارد و به همین دلیل یکی از پرکاربردترین انواع خاک در محوطه سازی است.
〰️〰️〰️ کاربرد: با توجه به حاصلخیزی خاک لومی، به طور معمول برای بسترسازی فضاهای سبز و پر کردن باغچه‌ها از این خاک استفاده می‌شود.
2. انواع خاک بر اساس رنگ
استفاده از خاک‌های رنگی یکی از ایده‌های جذاب و پرطرفدار در زمینه محوطه سازی می‌باشد و از آنجایی که این خاک‌ها نسبت به خاک‌های ساده قیمت بیشتری دارند صرفاً برای جنبه‌های تزیینی و به صورت ترکیب با خاک معمولی به کار برده می‌شوند.
〰️〰️〰️ کاربرد: شما می‌توانید از خاک‌های رنگی به عنوان یک پوشش سطحی بر روی خاک اصلی گلدان‌ها یا حاشیه درختان استفاده کنید و یک جلوه رنگارنگ و شاداب به محیط ببخشید.
◀️ خاک قرمز
این خاک به طور معمول در مناطقی با آب و هوای گرم و معتدل ایجاد می‌شود و به دلیل بی ضرر بودن و همچنین رنگ خاصی که دارد در امور زیباسازی فضای سبز بسیار پرطرفدار است.
جزیره هرمز یکی از مناطقی است که به واسطه داشتن خاک‌های قرمزش شهرت زیادی دارد اما چنانچه قصد استفاده از این خاک‌های زیبا در محوطه باغ یا ویلای خود را دارید نیازی نیست تا برای تهیه آن‌ها به این جزیره سفر کنید، بلکه به راحتی می‌توانید از طریق شرکت ایده سبز مقادیر دلخواه از انواع خاک‌ها و شن‌های رنگی را تهیه فرمایید.
◀️ خاک زرد
لیمونیت که با نام خاک زرد نیز معرفی می‌شود ترکیبی است که به عنوان رنگدانه در صنعت بکار گرفته می‌شود و در ایجاد مصالحی از قبیل آجرها و کفپوش‌های رنگی نقش بسزایی دارد. از جهت دیگر خاک زرد در محوطه سازی در مقیاس شهری نیز بسیار پرکاربرد است و یکی از رایج‌ترین موارد استفاده از این خاک، نقاشی‌های شهری و زیباسازی دیوارها می‌باشد.
شما نیز در مقیاس کوچکتر و برای محوطه سازی شخصی می‌توانید ترکیبی از خاک سرخ و زرد را در کنار یکدیگر بکار ببرید و جلوه‌ای چشم نواز را در محوطه مدنظرتان خلق کنید.
کلام پایانی
محوطه سازی و پروژه‌های زیباسازی محیط، علاوه بر افزایش جلوه و زیبایی فضای مدنظر، ارزش ملک و بنا را نیز افزایش می‌دهند، از این رو استفاده از متریال‌های مناسب و با دوام در روند اجرای این پروژه‌ها بسیار حائز اهمیت است. خاک یکی از عناصر اصلی در اجرای پروژه‌های محوطه سازی می‌باشد اما آگاهی از انواع خاک در محوطه سازی یکی از اصلی‌ترین مباحثی است که لازم است پیش از اقدام در چنین مواردی کسب شود تا در نهایت خاک مناسب با طرح مدنظر انتخاب و به کار گرفته شود.
از این رو تصمیم گرفتیم تا با ارائه یک مقاله کوتاه و کاربردی آگاهی شما عزیزان را در رابطه با خاک محوطه سازی بیش از پیش افزایش دهیم. با این حال چنانچه در این زمینه سوال یا ابهامی دارید می‌توانید با یک تماس در کوتاه‌ترین زمان از متخصصان ما در شرکت ایده سبز راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.