طراحی گابیون و کاربردهای آن در محوطه سازی فضای سبز
در این مقاله می‌خواهیم با گابیون یا تورسنگ به عنوان یکی از المان‌های مهم در محوطه سازی آشنا بشیم. اینکه ایده گابیون از کجا آمده؟ کاربرد و مزایای آن چیست؟ در چه انواعی تولید و عرضه می‌شود؟ از کجا قابل خریداری است؟ و همچنین درباره قیمت گابیون و روش اجرای آن توسط شرکت ایده سبز صحبت می‌کنیم. خوشحال می‌شویم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید. 😊
گابیون چیست؟
واژه گابیون (Gabion) از یک ریشه ایتالیایی و به معنی "قفس بزرگ" گرفته شده. آنچه در معماری و طراحی فضای سبز از این واژه برداشت می‌شود به این شرح است:
✔ قفسه یا مش فلزی که درون آن با قلوه سنگ، شن، بطری، شیشه یا مشابه آن انباشته شده باشد
گاببیون یا تورسنگی که عمری طولانی و کاربرد گسترده در محوطه سازی دارد به کمک سیم‌ِ بافته شده و یا مشِ جوش‌خورده ایجاد می‌شود. سیم فلزی یا روکش‌دار عموماً از جنس گالوانیزه با قطر متغیر است و اتصال آن باید مقاوم باشد. مفتول و بافت سازه در تورسنگ باید در برابر عواملی مثل فشار، رطوبت، دما و ... توان مقاومتی بالایی داشته باشد. در این عنصر محوطه سازی، وظیفه توری فلزی جلوگیری از ریزش اجزاء داخلی است. اندازه چشمه تورسنگ با توجه به کاربرد آن تعیین می‌شود. درنهایت هم درون آن را به کمک انواع قلوه سنگ یا مصالح دیگر با روش خشکه چینی پر می‌کنند. طراحی گابیون در عین حال که یک نوع هنر است، فرآیندی تخصصی دارد که باید توسط یک متخصص خلاق انجام گیرد. 😉
سابقه تاریخی استفاده از تورسنگ
نخستین استفاده از تورسنگ با ظاهر مشابه آنچه امروز می‌شناسیم به زمان‌های بسیار دور برمی‌گردد. در مصر باستان حاشیه رود نیل را که بسیار حادثه خیز بوده، به کمک تور سنگی مقاوم‌سازی می‌کردند. در آن زمان این سازه را از جنس چوب به‌صورت قفسه‌ای توخالی می‌ساختند. درون قفسه‌های چوبی را با سنگ، گل و یا شل می‌انباشتند. به‌این‌ترتیب در صورت طغیان رود، جلوی پیشروی آب را می‌گرفته و از خسارات احتمالی جلوگیری می‌کردند.
جالب اینکه روش مصری‌های باستان را در حال حاضر در شهرهای شمالی کشور ما نیز اجرا می‌کنند. یعنی در حاشیه رودخانه‌ها به کمک تورسنگ مقاوم‌سازی انجام شده و خطر سیلاب و طغیان دفع می‌شود. دیگر کاربرد گابیون درگذشته به‌عنوان جان‌پناه انسانی و محافظت از تجهیزات و بناها در مصارف نظامی بوده. برای این منظور توری‌های مقاومی به شکل استوانه ساخته می‌شد و درون آن را با مصالح پر می‌کردند. امروزه تور سنگ‌ها کاربرد گسترده‌ای در زمینه راه‌سازی، امور نظامی، عمران، ساختمان‌سازی، معماری و محوطه سازی فضای سبز دارند. طراحی گابیون با توجه به کاربرد آن انجام می‌شود که در ادامه بیشتر به آن می‌پردازیم.
تنوع کاربرد گابیون یا تورسنگ در محوطه سازی و صنایع
در ادامه درباره کاربرد تورسنگ در صنایع بزرگ و همچنین در زمینه محوطه آرایی و محوطه سازی صحبت می‌کنیم. تا اینجا مشخص کردیم که گابیون موارد استفاده زیادی در بحث مهندسی دارد و کاربرد آن بسیار وسیع است. پس از آن به‌صورت اختصاصی به معرفی چند ایده جالب برای استفاده از گابیون در لنداسکیپ می‌پردازیم.
کاربردهای عمومی گابیون در صنعت
◀ راه سازی
◀ ساختمان سازی
◀ کنترل فرسایش و ثابت نمودن شیب زمین
◀ سدسازی و مقاوم‌سازی حاشیه رودخانه در برابر فرسایش (مهندسی رودخانه)
◀ ایجاد موج‌شکن
◀ مقاوم‌سازی حاشیه پل‌ها و جاده‌ها
◀ ایجاد سپر محافظ و دیوار نگهبان در برابر ریزش کوه
◀ مقاوم سازی نمای داخلی و بیرونی ساختمان
◀ فنس کشی و ایجاد حصار
◀ پوشاندن کف آبراهه‌ها
◀ مهندسی سازه
کاربرد گابیون در محوطه سازی و طراحی فضای سبز
از رایج‌ترین کاربردهای تور سنگی می‌توان به استفاده دکوراتیو و جنبه تزئینی آن در محوطه سازی اشاره کرد. در بسیاری از پارک‌ها یا محوطه‌های سبز از سازه‌های ساخته شده به کمک تورسنگ استفاده می‌شود. در ادامه ایده سبز تعدادی از موارد کاربرد گابیون در محوطه سازی را با شما درمیان می‌گذارد.
◀ گلدان‌های ساخته شده با تورسنگ و گابیون
می‌توانید در محوطه سازی به جای خرید فلاورباکس از گابیون یا تور سنگی استفاده کنید. همچنین برای ایجاد پوشش و نما پیرامون فلاورباکس یا پلنتر هم می‌توان از تورسنگی استفاده کرد که زیبایی زیادی به کار می‌دهد.
◀ انواع مبلمان باغی گابیونی
مقاومت بالا، انعطاف و شکل‌پذیری سازه‌های تور سنگی باعث شده در ساخت مبلمان شهری استفاده شوند. از آنجا که تنوع بالایی از مبلمان باغی گابیونی قابل اجراست، استفاده از آن نیز در حال افزایش است. همچنین این سازه‌ها در ترکیب با سایر مصالح مثل چوب، فلز و پلاستیک بسیار جذاب هستند.
◀ ساخت مجسمه گابیونی یا تورسنگی
آیتم‌های دکوراتیو بسیاری توسط گابیون یا تورسنگ طراحی می‌شوند که قطعا به محوطه سازی هویت بیشتری می‌بخشند. به طور مثال با کمک مجسمه گابیونی می‌توان زیبایی محوطه سازی را دوچندان نمود. در نهایت کمی خلاقیت کافی است تا با ترکیب سنگ و فلز یک شاهکار هنری خلق کرد.
◀ استفاده از گابیون در ساخت آب‌نما
یکی از کاربردهای این سازه ساخت آبنمای گابیونی است. به دلیل زهکشی بسیار بالای ساختار گابیون، آب‌وهوا به‌راحتی از میان آن عبور می‌کند. بنابراین دیوار نگهبان در ترکیب با استخر، حوض و آب‌نما و یا حتی به‌عنوان پوشش در پیرامون کار، بسیار جذاب می‌شود.
◀ ترکیب گابیون با دیوار سبز
شک نکنید که دیوار سبز یا گرین وال در ترکیب با گابیون بی‌نظیر خواهد شد. البته کاربرد تورسنگی در اینجا غالباً جنبه تزئینی خواهد داشت. از ترکیب تورسنگ و دیوار سبز هم در فضای باز و هم فضای بسته می‌توان استفاده برد.
◀ ساخت فنس و حصار به کمک گابیون
امکان استفاده از دیوار گابیونی در پیرامون پارک‌ها و محل بازی کوکان و سایر فضاهای سبز وجود دارد. در مجتمع‌ها و خانه‌های ویلایی برای ساخت پرچین و حصار استفاده از گابیون به‌شدت پیشنهاد می‌شود. مقاومت و عمر بالا و همچنین امکان عبور هوا می‌تواند آن را به یک دیوار نگهبان کاربردی تبدیل کند.
◀ ساخت پله گابیونی
در معماری داخلی ساخت پله و استفاده بهینه از فضای داخلی و حاشیه آن بسیار اهمیت دارد. ترکیب تورسنگ با دیگر مصالح برای ایجاد پله و یا حتی ایجاد اختلاف سطح، بسیار جالب خواهد شد. البته معمولاً برای کف کار از سنگ یا مصالح دیگر با فرم صیقلی استفاده می‌شود که آزار دهنده نباشد.
◀ ساخت باربیکیو و آتشدان گابیونی
در طراحی فضای سبز آتشدان گابیونی عنصر جذابی به‌حساب می‌آید. به دلیل جنس مقاوم به حرارت، تورسنگ‌ها برای کاربری گرمایشی و پخت‌وپز، پوشش و فضای مناسبی را ایجاد می‌کنند.
ساخت گابیون یا تورسنگ
توری‌های گابیونی را از سنگ‌های یک اندازه در طرح و رنگ‌های مختلف پرمی‌کنند. این توری‌ها می‌توانند ارتفاع متغیری داشته باشند (بین 1 الی 4 متر). همچنین مفتول توری، از قطری بین 1 الی 5 میلی‌متر و چشمه‌ای با ابعاد 5*6، 8*10، 8*8، 12*10 تشکیل می‌شود. عرض چشمه کاملاً وابسته به مورداستفاده آن دارد. فرضاً اگر از تورسنگ برای پوشش کف آبراهه استفاده شود، بهتر است چشمه کوچک‌تر از 6*5 باشد. برای استفاده در سازه‌هایی مثل مبلمان شهری، ابعاد چشمه می‌تواند بزرگ‌تر باشد.
استفاده از توری سنگی چه مزیت‌هایی دارد؟
به دلایل متعدد استفاده از گابیون طرفداران زیادی دارد. خصوصاً در طراحی فضای سبز به دلیل مزیت‌های بی‌شمار تورسنگ، روزبه‌روز استفاده از آن گسترده‌تر می‌شود. اما دلیل استقبال گسترده از سازه‌های گابیونی چه می‌تواند باشد؟
✔ هزینه پایین و صرفه اقتصادی
اگر در منطقه کوهستانی هستید یا دسترسی خوبی به منابع سنگی دارید، می‌توانید به استفاده از گابیون فکر کنید. درصورتی‌که در منطقهٔ شما سنگ و مصالح به‌وفور یافت شود، ساخت گابیون و خرید گابیون کاملاً منطقی است. شما می‌توانید برای زیباسازی فضا و یا به‌عنوان سازه‌های فضای سبز از گابیون کمک بگیرید. البته اگر دسترسی به منابع سنگی برای شما دشوار است، بهتر است سمت گابیون نروید. مطمئناً در چنین شرایطی ساخت گابیون هزینه زیادی به پروژه شما تحمیل خواهد کرد.
✔ تنوع و انعطاف‌پذیری بالا
گابیون یا تورسنگ را می‌توان در اشکال مختلف و برای کاربردهای مختلف طراحی کرد. ممکن است کاربرد گابیون در طراحی فضای سبز مربوط به جداسازی و ایجاد دیواره‌ها باشد. یا می‌توان از آن برای ساخت میز، صندلی و نیمکت فضای سبز استفاده کرد. حتی گابیون در مجسمه‌سازی و ایجاد راه عبوری و راه‌پله هم مورداستفاده قرار می‌گیرد.
مسئله دیگر به امکان ایجاد اشکال منعطف در طراحی و ساخت گابیون برمی‌گردد. در یک زمین ناهموار و یا در مسیرهای آبی هیچ سازه‌ای به‌اندازه گابیون انعطاف نخواهد داشت. این حجم بزرگ از کاربرد نشان‌دهنده تنوع و انعطاف بالای گابیون در محوطه‌سازی و طراحی فضای سبز است.
✔ طول عمر بالا
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، جنس توری گابیون از فلز گالوانیزه است. روکش گالوانیزه باعث طول عمر بالای سازه شده و مقاومت آن را تا حد زیادی بالا می‌برد. گاهی صحبت از عمر 50 ساله در پوشش‌های گالوانیزه می‌شود. با توجه به تماس مداوم گابیون با رطوبت، تغییرات دمایی، حرارت و ... طول عمر توری آن اهمیت زیادی دارد.
✔ نفوذپذیری
گابیون یا تورسنگی دارای یک بافت متخلخل است. این به معنی وجود زهکشی و امکان عبور آب‌وهوا از بین درزهای بافت گابیون می‌باشد. به‌این‌ترتیب دیگر نیاز به زهکشی در سازه گابیونی نخواهیم داشت.
✔ مقاومت بالا
گابیون در دسته مصالح دارای استقامت بالا قرار گرفته. همان‌طور که گفتیم در طراحی گابیون اجزای سنگی یا حتی ساختارهای دیگر به کمک یک توری با روکش گالوانیزه محصور می‌شوند. بافت داخلی سازه گابیونی که غالباً از جنس سنگ است بسیار مقاوم بوده و باعث دوام بالای اسکلت آن می‌شود.
✔ سازگاری با محیط زیست
گابیون یا تور سنگ را به‌عنوان سازه‌ای زیستی می‌شناسند. معمولاً برای طراحی گابیون از سنگ و فلزهای قابل بازیافتی استفاده می‌شود. این یعنی حتی زمانی که گابیون کاملاً از هم پاشید می‌توان از آن استفاده مجدد داشت. سنگ‌های بکار رفته در گابیون می‌توانند بازآوری شده یا ریز شده و در جای دیگر استفاده شوند. فلز هم که قابلیت فرآوری مجدد و برگشت به چرخه را داراست.
✔ نصب راحت
یکی از دلایل محبوبیت گابیون خصوصاً در مناطق دارای منابع سنگی، امکان ساخت و نصب آسان آن است. ساخت گابیون با ساده‌ترین ترفندها هم امکان‌پذیر است. البته برای کارهای سطح بالا نیاز به کمک متخصص وجود دارد. بااین‌حال فرآیند نصب و اجرای گابیون زحمت بسیار کمی برای مجری فضای سبز خواهد داشت.
هزینه و قیمت طراحی و ساخت گابیون
در پروژه‌های محوطه سازی، بسته به‌ضرورت و یا درخواست کارفرما می‌توان از سازه‌های گابیونی برای زیبایی‌بخشی به فضا بهره برد. هزینه ساخت گابیون کاملاً بستگی به ابعاد پروژه و سایر عوامل درگیر در آن دارد. به همین دلیل بهتر است برای اطلاع از هزینه اجرا و قیمت گابیون یا تورسنگ مورد نظر خود و همچنین توضیحات تکمیلی، با کارشناسان ما در شرکت ایده سبز تماس بگیرید.
ازآنجاکه طراحی گابیون یا تورسنگ به تلفیق هنر و مهندسی نیاز دارد، ایده سبز می‌تواند با معرفی گابیون کار حرفه‌ای به شما کمک کند. همچنین اگر به دنبال طراحی گابیون سفارشی هستید، برای توضیحات بیشتر و مشاوره رایگان می‌توانید با ما ارتباط بگیرید.
سخن پایانی
حالا که با تعاریف، انواع، مزیت‌ها و کاربردهای گسترده گابیون یا تور سنگ آشنا شدید زمان آن رسیده که به یک پرسش مهم پاسخ دهیم. اینکه چگونه و از کجا می‌توان سفارش ساخت گابیون داد؟ یا اینکه چگونه می‌توان یک گابیون کار متخصص پیدا کرد؟
در پاسخ باید اعلام کنیم که یکی از خدمات ما در شرکت ایده سبز، طراحی گابیون باکیفیت عالی و قیمت مناسب است. شرکت ایده سبز به‌صورت تخصصی در زمینه محوطه آرایی و طراحی المان‌های سبز فعالیت می‌کند. در صورت تمایل برای خرید گابیون و یا استفاده از آن در محوطه سازی‌های خود کافی است با ما تماس بگیرید.