باغداری در زمستان همیشه چالش‌برانگیز بوده است خصوصاً وقتی در محوطه سازی درختان غیربومی و فانتزی داشته باشیم. درختانی که در خواب شیرین زمستانی، با کمترین بنیه‌ی دفاعی و بدون محافظ در سرمای استخوان‌سوز رها شده باشند، ممکن است نتوانند بهار پیش‌ِرو را ببینند!
ما ایده سبزی‌ها برای مراقبت از درختان در فصل زمستان تکنیک‌های خاص خود را داریم که در این مقاله اختصاصاً با شما در میان می‌گذاریم؛ خوشحال می‌شویم تا پایان همراه ما باشید. 😉
پیام بازرگانی 😄👈: پیش‌تر در مقاله‌ای جداگانه به نکاتی برای نگهداری از درختان در فصل پاییز اشاره کردیم که می‌تواند برای شما جذاب باشد. ضمناً چنان‌چه مایلید از درختان خود در سردترین فصل سال مراقبت کنید، روی مشاوره و همکاری 🍃شرکت ایده سبز حساب باز کنید.
سه تهدید بزرگ برای درختان در فصل زمستان
درختان در زمستان آسیب‌پذیر می‌شوند چون از یک طرف با کمبود منابع روبه‌رو هستند و از طرف دیگر، شرایط محیطی رو به دشواری می‌گذارد. برخی درختان آن‌قدر به محافظتِ ما در فصل زمستان وابسته هستند که حتی اگر به سلامت از زمستان عبور کند، فصل بهار را با ضعف و سستی آغاز خواهند کرد.
پیش از آن‌که به بررسی راهکارهای محافظت از درختان در فصل زمستان بپردازیم، لازم است تا با دلایل اصلی ضعف یا مرگ درختان در این فصل آشنا شویم.
💀 بقایای گیاهی
یکی از دلایل نابودی گیاهان در فصول سرد سال "بقایای گیاهی" هستند. بسیاری از افراد گمان می‌کنند که نگهداری بقایای گیاهی در سطح باغ و کنار درختان، باعث گرم‌تر شدن خاک یا کمک به تغذیه آن‌ها می‌شود اما در اصل با اینکار منبعی از انواع قارچ و باکتری نسیب درختان می‌کنند!
بهتر است قبل از شروع زمستان برگ‌های خشک و میوه‌های پراکنده را جمع‌آوری کنید و اطراف ریشه را تمیز نگه دارید
💀 هرس غیر اصولی
بسیاری از باغداران معتقدند هرس درختان در فصل زمستان باعث افزایش شاخ‌و‌برگ و بهبود ثمر (در درختان میوه‌دار) می‌شود. اما نکته‌ای که در این مورد معمولاً نادیده می‌گیرند، توجه به هرس اصولی درختان در فصل زمستان است چراکه هرس غیر اصولی نه تنها امتیازات بالا را ندارد، بلکه ممکن است درخت شما را کاملاً بخشکاند! 😱
به شما پیشنهاد می‌کنیم برای هرس درختان در فصل سرما از یک تیم متخصص مشاوره و کمک بگیرید
💀 علف‌های هرز
علف‌های هرز گرمای خاک را به خود جذب می‌کنند و باعث سرد شدن لایه‌های زیرین خاک در سرمای زمستان می‌شوند. همچنین حضور علف‌های هرز همچون مانعی در مقابل جذب گرمای خورشید توسط خاک عمل می‌کند و باعث می‌شود که خاک، سرد باقی بماند.
به شما پیشنهاد می‌کنیم برای جلوگیری از این اتفاق، پیش از فرا رسیدن زمستان علف‌های هرز را از بین ببرید
روش‌های محافظت از درختان در فصل زمستان
به منظور محافظت از درختان در فصل زمستان روش‌های متنوع و کارایی وجود دارد که برخی از آن‌ها از قدیم الایام تا به امروز نسل به نسل گذشته و در نهایت به دست ما رسیده‌اند. در ادامه قصد داریم با مؤثرترینِ این روش‌ها آشنا شویم تا بتوانیم درختان خود را در برابر یخ زدگی محافظت کنیم.
1. آبیاری اصولی
یکی از قدیمی‌ترین روش‌های مراقبت از درختان، انجام آبیاری زمستانی است. در این روش در سردترین روزهای زمستان که احتمال یخ‌بندان زیاد است، درختان آبیاری می‌شوند. شاید در نگاه اول این روش کمی بی‌رحمانه به نظر می‌رسد اما دلایل قانع‌کننده‌ای برای آن وجود دارد.
با یخ زدن آب در خاک بستر درختان نه تنها لاروها و آفت‌های نهفته در خاک (خصوصاً کرم‌های ریشه) از بین می‌روند، بلکه دمای لایه‌های زیرین خاک نیز در زیر این لایه‌های یخ حفظ می‌شود و بدین ترتیب ریشه درختان دچار یخ زدگی و آسیب نمی‌شود.
همچنین این نکته را فراموش نکنید که خاک‌های مرطوب بیش از خاک‌های خشک انرژی و گرمای آفتاب را به خود جذب می‌کنند و به همین دلیل است که یک خاک یخ زده می‌تواند بسیار گرم‌تر از خاک‌های خشک باشد.
2. پوشش محافظ درخت
همان‌طور که لباس بدن ما را در برابر سرما محافظت می‌کند پوشاندن درختان در زمستان نیز به گرم‌تر ماندن آن‌ها کمک می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم در فصل زمستان حتماً پوششی از جنس پارچه یا برزنت ضخیم به دور درختان حساس باغ خود بپیچید.
❗توجه: بسیاری از افراد برای پوشاندن درختان از پلاستیک‌های ضخیم استفاده می‌کنند اما باید بگوییم که این عمل خود باعث پوسیدگی و مرگ درختان خواهد شد. بنابراین توجه داشته باشید که به هیچ عنوان از پوشش‌های پلاستیکی به منظور گرم نگه‌داشتن درختان استفاده نکنید.
3. رنگ‌آمیزی با محلول بردوفیکس
رنگ آمیزی تنه درخت با محلول بردوفیکس، یکی از تکنیک‌های کاربردی برای نگهداری درختان در فصل زمستان است. در حقیقت این روش به نوعی همانند روش پوشاندن عمل می‌کند با این تفاوت که علاوه‌بر گرم‌تر نگه داشتن درختان، بواسطۀ خاصیت شیمیایی رنگ‌ها، شمار زیادی از آفات (باکتری و قارچ‌ها) نیز کشته می‌شوند.
برای رنگ کردن تنه درختان از رنگ‌های مخصوص تنه استفاده می‌شود و برای اثرگذاری بهتر، تقریباً تنۀ درختان از 3 سانتی‌متری زیر خاک تا ارتفاع 60 الی 70 سانتی‌متری رنگ‌آمیزی می‌شود.
همچنین برای اثرگذاری بیشتر پیشنهاد می‌شود تا رنگ را با ترکیبات ضد قارچی از قبیل "بردوفیکس" ترکیب کنید تا با یک تیر دو نشان بزنید و بدین ترتیب سد حفاظتی قوی‌تری را برای درختان ایجاد کنید.
✅ مزایای رنگ آمیزی درختان در فصل زمستان:
▪️ممانعت از سرمازدگی و آفتاب سوختگی
▪️از بین بردن قارچ‌ها
▪️درمان بیماری شانکر سیتوسپورایی
▪️ایجاد لایۀ محافظ در برابر سرما
▪️ ارزان قیمت بودن
❎ معایب رنگ آمیزی درختان در فصل زمستان:
اگر درختان شما دارای محصولات هستند باید زیر نظر افراد متخصص رنگ آمیزی آن‌ها را انجام دهید زیرا در برخی موارد رنگ‌های استفاده شده می‌توانند بر محصولات اثر بگذارند و ممکن است آسیب‌زا باشند.
4. شخم زدن خاک
این روش به ظاهر ساده یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال اصولی‌ترین ترفندهای مراقبت از درختان است. شخم زدن خاک (خصوصاً خاک اطراف ریشه درختان) سبب می‌شود تا آفاتی که در خاک‌های عمقی هستند به سطح بیایند و در سرمای زمستان کشته شوند.
از جهت دیگر زیر و رو شدن خاک در فرآیند شخم زدن، باعث می‌شود تا منافذ خاک باز شود و زهکشی خاک بهبود پیدا کند. این عملکرد به نوعی سبب می‌شود تا روش آبیاری درختان در زمستان نیز با موفقیت صورت بگیرد و سطح خاک بستر درختان به طور کامل یخ بزند.
5. سیستم گرمایش باغی
برای مراقبت از درختان در برابر سرمای سوزناک فصل زمستان می‌توانید از بخاری‌های باغی استفاده کنید. اما همان‌طور که احتمالاً حدس می‌زنید این روش بسیار هزینه‌بر است و خرج زیادی روی دست‌تان می‌گذارد.
بسیاری از باغبانان برای کاهش هزینه‌های این روش به سراغ آتش زدن لاستیک‌های فرسوده می‌روند اما باید بدانید که این ایده بسیار خطرناک و آسیب‌زاست و آلودگی‌های بسیار زیادی را ایجاد می‌کند.
6. آبپاشی
از این روش برای جلوگیری از سرمازدگی و آسیب دیدن جوانه‌ها و شاخ و برگ درختان استفاده می‌شود. کافیست تا درختان را با شلنگ آبپاشی کنید و اجازه دهید که قطرات آب به یخ تبدیل شوند. یخ موجود بر روی جوانه‌ها و ساقه‌ها همانند یک غلاف عمل می‌کند و اجازه نمی‌دهد دمای این قسمت‌ها از حد خود پایین‌تر رود و بدین ترتیب سبب گرم ماندن قسمت‌های داخلی گیاه می‌شود.
چطور درخت آسیب دیده از اثر سرما را شناسایی کنیم؟
متاسفانه تشخیص درختان آسیب دیده در فصل زمستان کمی دشوار است زیرا در نگاه اول درختان کاملاً سالم بنظر می‌رسند و هیچ آسیب نمایانی وجود ندارد اما با گرم‌تر شدن هوا در فصل بهار و همزمان با بیدار شدن درختان، کم کم آسیب‌ها نمایان خواهند شد.
علائم آسیب دیدگی درختان در برابر سرما شامل موارد زیر است:
▪️ ترک برداشتن پوست تنۀ درختان
▪️ قهوه‌ای شدن برگ‌ها
▪️ آفتاب سوختگی
▪️ جوانه‌های مرده
کلام پایانی
فصل زمستان با تمام زیبایی‌هایی که دارد یک تهدید جدی و خطرناک برای گیاهان و درختان به حساب می‌آید و از آنجایی که گاهاً منجر به آسیب‌های جبران ناپذیری از قبیل مرگ درختان و برخی از گونه‌های گیاهی می‌شود، به یک رسیدگی اساسی احتیاج دارد.
از این رو ما اعضای مجموعه ایده سبز تصمیم گرفتیم تا با ارائه یک مقاله کاربردی شما عزیزان را با روش‌های محافظت از درختان در فصل زمستان بیش از پیش آشنا سازیم و بدین ترتیب سهمی هرچند جزئی در حفاظت از فضای سبز و درختان شهرمان داشته باشیم. در صورت نیاز به خدمات نگهداری فضای سبز با ما تماس 📞 بگیرید.