امروز قصد داریم تا این مطلب را با یکی از ضرب‌المثل‌های کهن و کمتر شنیده شده شروع کنیم پس با این حساب، امیدواریم که شما خوانندگان عزیز همیشه «مورت باشید و بسبزید...»
بله درست است، ممکن است که این ضرب‌المثل را قبلاً نیز شنیده باشید اما امروز و در اینجا هدف از بیان این عبارت، آشنایی بیشتر با ویژگی‌های درخت مورد می‌باشد. درخت مورد که به درخت لگستروم نیز معروف است، یکی از درختان بسیار کهن و همیشه سرسبز می‌باشد که به واسطه همین ویژگی در قالب ضرب‌المثل و به عنوان عبارتی با مضمون آرزوی عمر طولانی و شادابی بکار برده می‌شود.
بر همین اساس با توجه به ویژگی همیشه سرسبزی و همچنین مقاوم بودن، این درخت زیبا به عنوان یکی از گزینه‌های بسیار مناسب جهت تزیین فضای سبز بشمار می‌رود. از این رو مجموعه 🍃ایده سبز که یکی از فعالان حرفه‌ای در زمینه محوطه سازی می‌باشد قصد دارد تا در ادامه به بررسی ویژگی‌های درخت مورت، این درخت بدون خزان بپردازد.
آشنایی با درخت مورد
درخت مورد یا به بیان دیگر درخت مورت با نام علمی Ligustrum Jonandrum ازجمله گیاهان گلدار و نماینده‌ای از تیرۀ موردیان می‌باشد که به واسطه پایداری و سرسبزی دائمی که دارد در محوطه سازی فضای سبز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. زادگاه درختچه مورت شمال آفریقا می‌باشد اما این درختچه قوی بواسطه ویژگی‌های فوق‌العاده و اعجاب انگیزش، به تدریج از مرزهای آفریقا فراتر رفته و محبوبیت زیادی را در دیگر کشورها نیز بدست آورده است.
از نظر ظاهری درخت مورد دارای برگ‌هایی نوک تیز، متقابل، ساده و معطر می‌باشد و در فصل گلدهی با گل‌های سفیدرنگ و معطر خود جلوۀ زیبایی را به محیط می‌بخشد. درخت مورت در بهترین حالت رشد به ارتفاع 5 متر خواهد رسید که تقریباً 3 متر از این ارتفاع متعلق به ساقه درخت می‌باشد.
تاریخچه درخت مورد
تاریخچه درخت مورد به زمان رومیان و یونانیان باستان باز می‌گردد و شاید برایتان جالب باشد که بدانید قداست درخت مورت در آن زمان به قدری بالا بوده است که آن را درخت خدایانی همچون ژوپیتر می‌دانستند. البته اعتقاداتی مشابه با این موارد در ایران باستان نیز وجود داشته است و به عنوان مثال درخت مورت را نشانی از اهورمزدا می‌دانستند.
شرایط نگهداری درخت مورد
همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، درخت مورد (لگستروم) جزء درختان مقاوم به خشکی می‌باشد و شرایط کم آبی را به خوبی تحمل می‌کند و این ویژگی یکی از اصلی‌ترین دلایل پرطرفدار بودن این درخت در زمینه طراحی و محوطه‌سازی فضای سبز می‌باشد.
بر همین مبنا، گیاه مورت هیچ محدودیتی از بابت محل زندگی خود ندارد و شما می‌توانید درختچه مورت خود را در فضای سبز بکار ببرید و یا آن را در یک گلدان کشت دهید و به عنوان یک بونسای آپارتمانی، فضای داخلی را با آن جلا ببخشید. با این حال در ادامه خلاصه‌ای از مجموعه شرایط لازم جهت شادابی بیشتر درخت مورت را بررسی خواهیم کرد.
☀️ نور
مورت فضای سبز بسیار آفتاب دوست است و بر همین اساس بهترین موقعیت برای کاشت این درخت، مناطق آفتاب‌گیر یا نیم سایۀ محوطه می‌باشد.
💧 آب
از آنجایی که درخت مورت جزء درختان مقاوم می‌باشد به آبیاری زود هنگام احتیاجی ندارد، اما با این حال برای تسریع رشد گیاه و همچنین شادابی بیشتر، بهتر است که 2 تا 3 روز یکبار آبیاری انجام شود.
به طور کلی بهترین شاخص برای آبیاری درخت مورد، بررسی میزان رطوبت خاک می‌باشد. بر این مبنا، خشک شدن خاک در واقع چراغ راهنماییست که زمان آبیاری را به شما هشدار می‌دهد و بدین ترتیب هر زمان که خاک بستر درخت کاملاً خشک شد باید آبیاری را انجام دهید.
🌡️ دما
درخت مورد حساسیت خاصی نسبت به دمای محیط ندارد و تابستان‌های معمولی را به راحتی تحمل می‌کند اما در مقابل، یخبندان‌های بسیار شدید را نمی‌تواند تحمل کند و نهایتاً تا دمای منفی پنج درجه سانتی‌گراد را تاب می‌آورد.
🌱 خاک
خاک‌های لومی یکی از بهترین خاک‌ها برای درختچه مورت می‌باشند. البته بنابر توصیه متخصصان گیاه شناسی، بهتر است به خاک بستر گیاه مورت مقداری شن اضافه کنید تا زه‌کشی و آبرسانی به قسمت ریشه افزایش پیدا کند.
💩 کود و مواد مغذی
مورت فضای سبز پس از کاشت، برای رشد بهتر و سلامت ریشه به کوددهی احتیاج دارد اما این نکته را در نظر داشته باشید که در صورت عدم داشتن آگاهی کافی و استفاده از کودهای نامناسب با پی اچ بالا، درخت شما با آسیب‌های بسیار جدی مواجه خواهد شد. بنابراین حتماً قبل از اقدام به کوددهی، با متخصصان در این زمینه مشورت نمایید.
اشکال مختلف درختچه مورت در محوطه سازی
ظاهر شکل‌پذیر و همچنین مقاومت ذاتی مورت فضای سبز، سبب شده است تا این درختچه نتیجۀ حاصل از توپیاری را به زیبایی هرچه تمام‌تر به نمایش بگذارد. از این رو برای محوطه سازی، معمولاً از انواع درختان مورت در شکل‌های زیر استفاده می‌شود.
✅ مورت تنه کوتاه توپیاری شده
✅ مورت تک کله
✅ مورت دو کله
تکثیر درخت مورد
برای کاشت و تکثیر گیاه مورد باید بهترین زمان کاشت درخت را بیابید که براساس نوع گیاه، کیفیت آن و منطقه کاشت متفاوت خواهد بود. مورت فضای سبز نیز همانند اکثر درختان از سه روش کاشت بذر، قلمه زدن و پیوند قابل تکثیر است که در ادامه به شرح کوتاهی از این روش‌ها خواهیم پرداخت.
◀️ روش کاشت بذر
برای تکثیر درختچه مورت با این روش کافیست تا بذرهای آن را در خاک بکارید. اما حتماً به این نکته توجه داشته باشید که بهترین زمان جهت تکثیر درخت مورت با روش کاشت بذر، فصل پاییز است (زیرا بذرهای گیاه مورت باید در خاکی سرد قرار بگیرند تا بتوانند در بهار جوانه بزنند).
◀️ روش قلمه زنی
در این روش ابتدا باید شاخه‌های بدون جوانه و گل را به عنوان قلمه از درخت مورت جدا کنید و آن‌ها را در خاک بستر حاوی کمپوست بکارید. سپس محفظۀ حاوی قلمه را در مکانی به دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید و در نهایت منتظر ریشه زایی باشید.
به طور معمول فرآیند ریشه زایی گیاه مورت تقریباً 1 تا 3 ماه طول می‌کشد و پس از آن شما می‌توانید گیاه مورت خود را به فضای سبز منتقل کنید و یا آن را در گلدان بکارید.
◀️ روش پیوند
روش پیوند به راحتی دو روش قبل نیست و به متخصصین کاربلد احتیاج دارد. اما به طور خلاصه در این روش درخت مورد را با درخت برگ نو پیوند می‌زنند و پس از آراسته سازی و مرتب کردن شاخ و برگ‌های اضافی، درخت حاصل را به عنوان یک درخت مورت زینتی بکار می‌برند. اما به طور کلی اگر قصد دارید تا درختچه مورت را به روش خانگی تکثیر کنید، پیشنهاد می‌کنیم از روش‌های ساده‌ای همانند کاشت بذر یا قلمه زنی استفاده کنید.
آفات و بیماری‌های درخت مورت
از آنجایی که درخت مورت از مقاومت بسیار بالایی برخوردار است، چندان درگیر آفت و بیماری‌های گیاهی نمی‌شود، اما با این حال مورت فضای سبز با توجه به زندگی در فضای باز، ممکن است در معرض حملات شته‌ها قرار بگیرد که این مشکل نیز با استفاده از سموم مخصوص برطرف خواهد شد.
اینجا می‌توانید درباره بیماری فتیله نارنجی {شانکر سیتوسپورایی} در درختان بخوانید 🙂
کلام پایانی
حضور گیاهان در زندگی و فضای صنعتی و ماشینی روزگار اخیر، یک موهبت به حساب می‌آید که می‌توان با استفاده از آن‌ها حداقل مقداری از تنش‌ها و اضطراب‌های روزمره را کاهش داد. از طرف دیگر شرط لازم برای داشتن یک فضای سبز پایدار با عمر طولانی، استفاده از گیاهان و درختان مقاوم در برابر تغییرات محیطی می‌باشد که این خود نیاز به تحقیق و بررسی زیادی دارد. از این رو تصمیم گرفتیم تا در این مقاله به بررسی یکی از مقاوم‌ترین درختان در محوطه سازی یعنی درخت مورد بپردازیم.
با این حال چنانچه در رابطه با این درختچه تزئینی سوال یا ابهامی دارید، به راحتی و در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌توانید با مشاوران ما در مجموعه ایده سبز تماس حاصل فرمایید تا علاوه بر دریافت یک راهنمایی دقیق و جامع، امکان خریدی موفق و ایمن نیز داشته باشید.