اگر مطلب قبلی ما را درباره استفاده از آبنما در دکوراسیون داخلی خوانده باشید، بعید است بتوانید هیجان و تمایل قلبی‌تان را برای اجرای آن کتمان کنید! مزایای استفاده از آبنما در طراحی داخلی و خارجی آن‌قدر زیاد است که حتی فکر کردن به آن‌ها هر کسی را سر ذوق می‌آورد؛ چه برسد به ساخت آبنما در عمل! بااین‌حال باید بدانیم که تمایل به خرید و نصب آبنما به‌تنهایی کافی نیست. شما باید آبنمایی را انتخاب کنید که با دکوراسیون کلی محیط و همین‌طور سلیقه شخصی‌تان مطابقت داشته باشد. برای اینکه بدانید چه نوع آبنمایی مناسب محیط فیزیکی شماست، باید انواع آبنما را بشناسید.
آبنما در مدل‌های مختلفی ساخته می‌شود که بر اساس معیارهای متنوعی قابل دسته‌بندی است. اگر از قبل آشنایی زیادی با این مدل‌ها ندارید، ممکن است این تنوع کمی کلافه و گیج‌تان کند. ولی اصلاً جای نگرانی نیست! ما در این مطلب می‌خواهیم انواع آبنما را به شما معرفی کنیم و ویژگی‌های کلیدی آن‌ها را با شما عزیزان در میان بگذاریم. پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب را بخوانید تا در کنار هم، سیر و سیاحتی به‌یادماندنی در دنیای زیبای آبنماها داشته باشیم! 😊
انواع آبنما بر اساس محل نصب (استقرار)
محل نصب یا استقرار، کلی‌ترین معیار برای دسته‌بندی انواع آبنماست. از این نظر آبنماها به سه دسته تقسیم زیر می‌شوند:
1️⃣ آبنمای دیواری
همان‌طور که از نام این آبنما برمی‌آید، محل نصب آن روی دیوار است. آبنمای دیواری را به کمک بست‌های مخصوص، مستقیماً روی دیوار اجرا می‌کنند. اگر نصب قطعات تزئینی را ایده‌ای تکراری برای دکور دیوار می‌دانید، می‌توانید به اجرای آبنمای خانگی روی دیوار خانه‌تان جدی‌تر از همیشه فکر کنید. این آبنما با ماهیت داینامیکی که دارد، سریعاً خود را به‌عنوان یک نقطه کانونی جذاب در چشم و ذهن میهمانان شما جای می‌دهد.
اغلب آبنماهای دیواری، فُرم مستطیلی دارند؛ هرچند می‌توان آن‌ها را در اَشکال هندسی دیگر نیز ساخت. این آبنماها را می‌توان به‌صورت افقی یا عمودی از دیوار آویزان کرد. آن‌ها دارای یک مخزن یا حوضچه کوچک هستند که محل تعبیه‌ی پمپ گردش آب است.
آبنمای دیواری، در ابعاد و اندازه‌های مختلفی قابل‌اجراست و می‌توان آن‌ها را در پنل‌های تکی یا چندتایی ساخت. در ساخت اجزای آبنمای دیواری از مواد متنوعی استفاده می‌کنند که فایبرگلاس، شیشه، آینه، رزین، سنگ (اعم از مرمر، صخره و ...)، مس و فولاد ضدزنگ از آن جمله‌اند.
نصب عمودی یا اُفقی آبنما به نوع معماری فضا بستگی دارد. آبنمای عمودی دیواری برای محیط‌هایی با سقف بلند بهترین انتخاب است؛ ولی برای راهروهای طولانی با سقف کوتاه، آبنمای افقی گزینه مناسب‌تری خواهد بود.
یکی از مهم‌ترین مزایای آبنمای دیواری این است که فضای زیادی اشغال نمی‌کند. به همین دلیل برای محیط‌های کوچک، انتخابی مناسب است. ضمناً دور بودن آبنما از دسترس کودکان و حیوانات خانگی، یک مزیت ارزشمند دیگر است که استفاده مطمئن و ایمن از آن را امکان‌پذیر می‌کند.
2️⃣ آبنمای کفی یا ایستاده
این آبنما که با نام آبنمای ایستاده هم شناخته می‌شود، روی کف زمین مستقر شده و می‌تواند مدل‌های مختلفی داشته باشد. یکی از متداول‌ترین روش‌های اجرای آبنمای ایستاده، اجرای آن شبیه به یک پارتیشن است. در کنار چنین ایده‌هایی، می‌توان به اجرای ایده‌های کلاسیک‌تری مثل آبنمای حوضی یا آبنمای صخره‌ای هم فکر کرد.
نصب آبنمای کفی و مونتاژ اجزای آن بسیار ساده است و برخلاف آبنمای دیواری، به سطح زمین پیچ و مهره نمی‌شود. این ویژگی، جابه‌جایی آبنما را آسان می‌کند. این مدل آبنما معمولاً دارای یک پایه مستحکم است که آن را به‌خوبی روی سطح زمین مستقر می‌کند.
یکی از شاخص‌ترین انواع آبنما کفی، آبنمای ایستاده است که آن را معمولاً در ابعاد بزرگ‌تر طراحی و اجرا می‌کنند. این آبنما علاوه بر اینکه یک جاذبه دکوراتیو است، به‌عنوان یک پارتیشن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. به این معنا که می‌تواند نواحی را از یکدیگر تفکیک کند و گزینه‌های بیشتری را برای چینش دکوراسیون داخلی در معرض انتخابتان قرار دهد.
آبنمای کفی به فضای بیشتری برای اجرا نیاز دارد؛ بااین‌حال این فضا چه در حالت افقی و چه در حالت عمودی آن‌قدر زیاد نیست که آن را به یک عنصر دست و پاگیر تبدیل کند.
3️⃣ آبنمای رومیزی
اگر به هر دلیلی اجرای آبنما روی دیوار یا کف اتاق امکان‌پذیر نباشد، می‌توانید سراغ آبنمای رومیزی بروید. این آبنما برای فضاهای کوچک‌تر طراحی شده و مثل یک مجسمه یا قطعه هنری، روی سطوحی مثل میز، شلف، کانتر و طاقچه قرار می‌گیرد. آبنماهای رومیزی نیز روی پایه‌های خود مستقر می‌شوند؛ آن‌ها کوچک‌ترین و سبک‌ترین نوع آبنما هستند که نیازی به نصب و مونتاژ ندارند و ظرف چند ثانیه می‌توان مکانشان را تغییر داد.
تأثیر بصری آبنمای رومیزی به دلیل ابعاد کوچکش شاید به پای سایر انواع آبنما نرسد؛ بااین‌حال افزودن آن به دکوراسیون داخلی کماکان می‌تواند ارتقای ظاهری و آرامش محسوسی را به همراه داشته باشد. نکته مهم در خصوص خرید آبنمای رومیزی، توجه به وزن و پایه‌ی آن است. مدل پایه باید طوری باشد که آبنما را به‌خوبی روی سطح موردنظر مستقر کند؛ علاوه بر این، سطح باید توانایی کافی را برای تحمل وزن آبنمای رومیزی داشته باشد.
تنوع طرح، رنگ و مدل از جذاب‌ترین ویژگی‌های انواع آبنمای رومیزی است. به لطف این ویژگی، دستتان کاملاً باز است تا آبنمایی را انتخاب کنید که با سبک دکوراسیون، بیشترین تناسب و همخوانی را داشته باشد. سنگ، مس، شیشه، لوح و سرامیک ازجمله متداول‌ترین مواد مورد استفاده در ساخت آبنمای رومیزی هستند.
آبنماهای رومیزی به دلیل کوچک بودن، بسیار ارزان‌تر از مدل‌های دیواری و کفی هستند. بنابراین حتی اگر از نظر مالی با محدودیت روبرو باشید، باز هم می‌توانید از تأثیر تماشایی و گوش‌نواز آب در دکوراسیون داخلی لذت ببرید.
انواع آبنما بر اساس نوع نازل
معیار رایج و مهم دیگر در دسته‌بندی انواع آبنما نوع نازل و ساختار داخلی آن است. از این جنبه می‌توانیم آبنماها را به 7 دسته زیر تقسیم کنیم:
1️⃣ آبنمای بارانی
آبنمای بارانی، مدلی پرطرفدار در بین انواع ابنما است که الگوی خروج آب از نازل‌هایش، بارش باران را شبیه‌سازی می‌کند. این آبنما عموماً دارای ساختاری عمودی بوده که در آن آب از بالا به پایین حرکت کرده و به حوضچه‌ی زیرین سرازیر می‌شود.
شدت بارش در آبنمای بارانی قابل تنظیم است که به‌واسطه این آپشن می‌توان جلوه‌های بصری متنوعی را در دکوراسیون داخلی ایجاد کرد. شما می‌توانید شدت و شکل بارش را روی حالات مختلف مثل نم‌نم، رگباری و ... تنظیم کنید.
2️⃣ آبنمای آینه‌ای
همان‌طور که از نام آن پیداست، در پس‌زمینه‌ی این آبنما یک آینه تعبیه شده است. قطرات آب بعد از خروج از نازل، به‌موازات آینه به سمت پایین حرکت کرده و به حوضچه‌ی تحتانی می‌ریزند. تماس قطرات آب با سطح آینه و انعکاس تصویر آن‌ها جلوه‌ای خارق‌العاده و سحرآمیز به آبنمای آینه‌ای می‌بخشد.
اگر کمی عمیق‌تر نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که خرید آبنمای آینه‌ای مصداق مثل معروف با یک تیر دو نشان زدن است. به این معنا که با یک بار هزینه، به‌طور هم‌زمان از مزایای یک آبنما و یک آینه دکوراتیو بهره‌مند خواهید شد. استفاده از این آبنما مخصوصاً در دکوراسیون اداری و همین‌طور اماکن تجاری طرفداران زیادی دارد.
3️⃣ آبنمای ژاپنی
اگر ترجیح‌تان خلق یک اثر طبیعی و سنتی به کمک آبنماست، آبنمای ژاپنی را به شما پیشنهاد می‌دهیم. این آبنما برعکس تخمه ژاپنی (که در اصل جابانی است!) واقعاً از سرزمین آفتاب تابان می‌آید و دارای اصالت ژاپنی است. 😎 ساختار آبنمای ژاپنی در وهله اول، بر سادگی متمرکز بوده و به همین دلیل، طراحی آن پیچیدگی خاصی ندارد. در اصیل‌ترین مدل این آبنما از ساقه‌های گیاه بامبو استفاده می‌کنند. این ساقه‌ها به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارند، به‌خوبی می‌توانند نقش لوله‌ها و اتصالات را برای هدایت جریان آب ایفا کنند. تسوکوبای (tsukubai) و شی شی اودوشی (shishi-odoshi) از معروف‌ترین انواع آبنمای ژاپنی هستند که تاریخچه خواندنی و جالبی دارند.
چند لوله ساده و یک حوضچه، اجزای اصلی تشکیل‌دهنده آبنمای ژاپنی هستند. البته لوله‌ها و اتصالات، لزوماً از جنس گیاه بامبو نیستند و برای این منظور از لوله‌های چوبی و فلزی هم استفاده می‌کنند. آبنمای ژاپنی، مطمئناً زرق‌وبرق مدل‌هایی مثل آبنمای بارانی یا آینه‌ای را ندارد؛ ولی ماهیت و ساختار ساده و طبیعی آن، به شکل عجیبی خود را با دکوراسیون داخلی منطبق می‌کند.
ساختار آبنمای ژاپنی آن‌قدر ساده است که حتی شما هم می‌توانید با وسایلی مثل بست، پمپ گردش آب، ظرف، لوله‌های مناسب و ... آبنمای سفارشی خودتان را درست کنید. البته نتیجه‌ی کار ارتباط مستقیمی به ذوق، ایده و خلاقیتتان دارد! اگر سبک دکوراسیون منزل یا محیط کار، مدرن است شاید بهتر باشد سراغ مدل‌های دیگر آبنما بروید. ولی برای سبک‌هایی مثل بوهمی (بوهو)، آبنمای ژاپنی می‌تواند یک عنصر دکوراتیو استثنائی باشد.
4️⃣ آبنمای صخره‌ای
آبنمای صخره‌ای یکی از شکیل‌ترین انواع آبنماست که از چهار جزء اصلی یعنی حوضچه، پمپ، لوله و سنگ تشکیل می‌شود. حوضچه معمولاً از جنس سنگ یا بتن است. خود آبنما دارای ساختار چندطبقه بوده که در آن آب از بالاترین نقطه به سمت حوضچه جریان پیدا می‌کند. در طراحی آبنمای صخره‌ای می‌توان از الگوهای سنگی متنوعی استفاده کرد. شکل جریان آب و چیدمان طبقات نیز می‌تواند متفاوت باشد. ممکن است ترجیح دهید که آب در یک راستا و به‌صورت پلکانی از طبقاتی که دقیقاً زیر یکدیگر قرار گرفته‌اند، سرازیر شود. یاد شاید هم خروج جریان آب از نقاط مختلف سازه از نگاه شما ایده جذاب‌تری باشد.
❗ یک پیشنهاد جذاب برای شما مخاطبان ایده سبز: ما قبلاً در مطلب طراحی میز پیشخوان، کانتر شیک و پرطرفدار صخره‌ای را معرفی کرده‌ایم؛ اگر صاحب کافه یا رستوران هستید می‌توانید با اضافه کردن کانتر صخره‌ای و آبنمای صخره‌ای به دکوراسیون داخلی، نمای بصری روح‌نواز و شگفت‌انگیزی را برای مشتریانتان خلق کنید.
5️⃣ آبنمای پرده‌ای
شاید با دیدن نام این نوع آبنما بتوانید تصویری از آن را در ذهنتان مجسم کنید. ولی این تصویر ذهنی هر چقدر هم زیبا باشد، مطمئن باشید آنچه در عمل می‌بینید، از آنچه تجسم کرده‌اید، زیباتر است. سازوکار آبنمای پرده‌ای به این صورت است که آب بعد از خروج از نازل‌ها، روی یک ورقه (معمولاً پلاستیکی) می‌ریزد. این ورقه زاویه مشخصی نسبت به سطح زمین دارد و با کمک نیروی گرانش، آب را به سمت حوضچه‌ای که در زیر سازه تعبیه شده، هدایت می‌کند.
آبنمای پرده‌ای به روش‌های مختلفی قابل‌اجراست که از این میان دو الگوی پیوسته و خطی شهرت و محبوبیت بیشتری دارند. در الگوی پیوسته، جریان آب به‌صورت یکنواخت به پایین سرازیر می‌شود؛ ازآنجایی‌که این الگو تصویر یک آبشار را به ذهن متبادر می‌کند، به آن آبنمای آبشاری هم می‌گویند. در الگوی خطی، آب در قالب خطوط موازی و به‌صورت چین‌های پرده از بالا به پایین جریان می‌یابد. در این حالت، انگار دکوراسیون داخلی را با پرده‌ای تزئین کرده‌اید که تاروپود آن را نه از تور و پارچه، بلکه از قطرات بلورین آب بافته‌اند.
با تعبیه لامپ‌های LED در آبنمای پرده‌ای، زیبایی بصری مضاعفی به آن بخشید. این آبنما یک انتخاب رایج و ایده‌آل برای دکوراسیون داخلی فضاهای عمومی مثل فروشگاه‌ها و پاساژهاست که در همان نگاه اول، نگاه‌ها را به خود خیره می‌کند.
6️⃣ آبنمای فواره‌ای
از قدیمی‌ترین و کلاسیک‌ترین انواع آبنما که شاید نیازی به معرفی نداشته باشد آبنمای فواره‌ای است. مهم‌ترین تفاوت آبنمای فواره‌ای در مقایسه با مدل‌های دیگر، جهت حرکت جریان آب است. درحالی‌که آب در اکثر مدل‌های آبنما از بالا به پایین حرکت می‌کند، در مدل فواره‌ای عکس این مسیر را می‌پیماید. در اینجا نازل‌ها، آب را به سمت بالا پمپاژ می‌کنند که بعد از رسیدن به نقطه اوج، به درون حوضچه سرازیر می‌شود.
آبنمای فواره‌ای را در مدل‌ها، ابعاد و الگوهای متفاوتی می‌توان اجرا کرد. مدل‌های چندطبقه، زیبایی و گیرایی بیشتری دارند ولی درعین‌حال، گران‌تر تمام می‌شود. تعداد فواره‌ها مسئله مهم دیگری است که باید درباره آن تصمیم بگیرید. این تصمیم تماماً به ترجیح و سلیقه شما و همین‌طور سبک دکوراسیون داخلی بستگی دارد.
یک ایده مناسب که مخصوصاً برای پاساژها مناسب است، نصب یک فواره بزرگ در مرکز آبنما و احاطه کردن آن با چند فواره کوچک‌تر است. نصب فواره تکی در مرکز آبنما که آب را به شکل چند شاخه بیرون می‌دهد هم می‌تواند ایده جالب دیگری باشد. در اینجا هم اضافه کردن جلوه‌های نوری، زیبایی آبنما را چند برابر بیشتر می‌کند.
برای انتخاب آبنمای فواره‌ای در طراحی داخلی منازل، معمولاً ایده‌های ساده‌تری مدنظر قرار می‌گیرند. این ایده می‌تواند به‌سادگی اجرای حوضچه‌ای کوچک همراه با یک نازل تکی باشد که نما و اتمسفری فوق‌العاده به دکوراسیون خانه می‌بخشد.
7️⃣ آبنمای پرتابل
آبنمای پرتابل یک گزینه عالی برای فضاهای کوچک است. بنابراین اگر خواهان اضافه کردن آپشن آبنما به دکوراسیون داخلی بوده و درعین‌حال با محدودیت مکانی روبرو هستید، در انتخاب آن تردید نکنید.
آبنمای پرتابل، معمولاً ابعاد کوچک‌تری دارد هرچند سفارش آن در ابعاد بزرگ‌تر نیز امکان‌پذیر است. این نوع آبنما را معمولاً از متریال سبک مانند رزین و فایبرگلاس می‌سازند. سهولت نصب و نگهداری، احتمالاً مهم‌ترین وجه تمایز آبنمای پرتابل نسبت به سایر انواع آبنما محسوب می‌شود. به لطف این ویژگی، جابه‌جایی و تغییر مکان آبنما از یک نقطه به نقطه دیگر به‌آسانی امکان‌پذیر است.
✍️ آبنمای موزیکال را هم با مداد به انتهای این فهرست اضافه کنید
یکی دیگر از محبوب‌ترین و زیباترین انواع آبنما، آبنمای موزیکال است. ولی شاید نتوانیم آن را به‌عنوان یک آیتم مستقل در فهرست آبنماها بیاوریم. زیرا موزیکال بودن، به ساختار، نوع نازل یا نحوه نصب ارتباط چندانی ندارد؛ بلکه یک آپشن اختیاری محسوب می‌شود که عملکرد آبنما را به شکل چشمگیری بهبود می‌بخشد.
در آبنمای موزیکال جریان آب با ریتم موسیقی هماهنگ است که نتیجه‌ی این هماهنگی موزون می‌تواند خارق‌العاده باشد. صدای موسیقی، بُعد جدیدی را به جاذبه‌ی شنیداری آبنما اضافه می‌کند و به شکلی خوشایند با صدای طبیعی آب ترکیب می‌شود.
آبنمای موزیکال در دکوراسیون داخلی منازل یا دفاتر اداری نیز قابل‌اجراست؛ بااین‌حال معمولاً این آپشن را برای آبنمای پاساژ، لابی هتل و اماکنی از این دست در نظر می‌گیرند. در این صورت معمولاً آپشن نور را نیز به آبنما اضافه می‌کنند. اجرای آبنمای نورانی، گیرایی بصری آبنما را شدیداً بالا می‌برد.
انواع آبنما را از ایده سبز بخواهید!
اجرای آبنما در انواع سبک‌های دکوراسیون داخلی علاوه بر بهبود ظاهر محیط، اتمسفری خوشایند و رؤیایی را بر فضا حاکم می‌کند. از طرف دیگر، نصب آبنما در بحث محوطه‌سازی فضای باز نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. گاهی آنچه یک محوطه‌سازی معمولی را به یک محوطه‌سازی عالی تبدیل می‌کند، فقط و فقط یک آبنماست که علاوه بر سازگاری با دیزاین کلی، در نقطه مناسبی تعبیه شده است.
کلیه مدل‌های آبنما که در این مطلب به آن‌ها پرداختیم هم می‌توانند در دکوراسیون داخلی و هم در فضای بیرونی اجرا شوند. درواقع هیچ قانون یا وحی منزلی وجود ندارد که استفاده از یک مدل خاص را به فضای درونی یا بیرونی محدود کند. ضمناً بعضی انواع آبنما دارای ساختار ترکیبی هستند؛ به این معنا که می‌توانند به‌طور هم‌زمان به دو یا چند دسته از مدل‌های معرفی‌شده تعلق داشته باشند.
اگر شما هم خواهان یک تحول اساسی در دکوراسیون داخلی یا خارجی هستید، ایده سبز به شما در ایجاد تحول مدنظرتان یاری می‌رساند. کدام‌یک از انواع آبنما را بیشتر پسندیده‌اید یا آن را برای دکوراسیون خود مناسب‌تر می‌دانید؟ نظراتتان را با ما در میان بگذارید و اجرای بی‌نقص آن‌ها را به تیم ایده سبز بسپارید.